Prezenty świąteczne od Bliskich z Polski, a podatek od darowizn w Hiszpanii

Święta Bożego Narodzenia to czas obdarowywania bliskich prezentami, a dla Polaków mieszkających w Hiszpanii gesty te często przybierają formę przesyłek z Polski – od pieniędzy, przez wartościowe przedmioty, po darowizny na większe cele, takie jak zakup mieszkania. Choć świąteczne podarunki często stanowią miły akcent i źródło radości, dla osób związanych z Hiszpanią – zarówno rezydentów, jak i nierezydentów – mogą wiązać się z koniecznością uwzględnienia obowiązków wynikających z hiszpańskiego podatku od darowizn (Impuesto sobre Sucesiones y Donaciones). Szczególnie istotne są różnice w regulacjach obowiązujących w różnych wspólnotach autonomicznych, a także zasady opodatkowania w przypadku nierezydentów, które omawiamy poniżej.

 Podatek od Darowizn w Hiszpanii – Kiedy jest należny? 

Podatek od darowizn w Hiszpanii jest naliczany od każdej formy wzbogacenia majątkowego, jeśli darowizna dotyczy: 

• Rezydentów podatkowych w Hiszpanii: Podatek dotyczy wszystkich darowizn, niezależnie od tego, gdzie znajduje się majątek i gdzie mieszka darczyńca Obowiązek podatkowy wynika z zasad rezydencji podatkowej, która w Hiszpanii jest określana na podstawie rzeczywistego miejsca zamieszkania. Rezydentem Hiszpanii staje się osoba, która przebywa na jej terytorium przez co najmniej 183 dni w ciągu roku kalendarzowego lub której centrum interesów ekonomicznych znajduje się w Hiszpanii.

• Nierezydentów: Podatek jest należny w przypadku darowizn dotyczących dóbr znajdujących się na terytorium Hiszpanii (nieruchomości, aktywa finansowe, dobra ruchome). 

Nieruchomości w Hiszpanii, a obowiązek podatkowy dla Nierezydentów.

W przypadku darowizny nieruchomości położonej na terytorium Hiszpanii, podatek od darowizny jest należny, nawet jeśli zarówno darczyńca, jak i obdarowany mieszkają w Polsce. Obdarowany musi zgłosić darowiznę w hiszpańskim urzędzie skarbowym i zapłacić stosowny podatek. Jeśli jednak obdarowany jest obywatelem kraju należącego do Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), może skorzystać z ulg podatkowych, które obowiązują w danej wspólnocie autonomicznej, gdzie znajduje się nieruchomość. 

Przykładowo, w Andaluzji ulga wynosi aż 99% należnego podatku w przypadku darowizn w obrębie najbliższej rodziny. 

Przykład Praktyczny: Darowizna na Zakup Nieruchomości Anna, obywatelka Polski, mieszka w Barcelonie i jest rezydentką podatkową Hiszpanii. Otrzymuje od swojej matki, mieszkającej w Polsce, darowiznę w wysokości 500 000 euro na zakup nieruchomości w Barcelonie. 

W tej sytuacji: 

• Darowizna musi zostać zgłoszona do hiszpańskiego urzędu skarbowego w terminie 30 dni roboczych od momentu dokonania przelewu.

•  Anna musi uiścić należny podatek od darowizny w Katalonii, stosując się do obowiązujących w tej wspólnocie przepisów i stawek podatkowych.

Obowiązkowe dokumenty 

Aby prawidłowo zgłosić darowiznę, konieczne jest przedstawienie w hiszpańskim urzędzie skarbowym następujących dokumentów: 

• Oryginał i kopia aktu darowizny (np. aktu notarialnego) lub w przypadku braku aktu notarialnego, pisemna umowa darowizny w dwóch egzemplarzach, zawierająca: Dane identyfikacyjne darczyńcy i obdarowanego (imię, nazwisko, NIF – Numer Identyfikacyjny Obcokrajowca, adres zamieszkania).

• Wartość i szczegółowy opis przekazywanych dóbr. 

• Adres do doręczeń.

• Kopia dokumentu tożsamości, paszportu lub numeru NIE obdarowanego.

• Reprezentacja podatników nierezydentów: Jeśli obdarowany mieszka w kraju spoza UE lub EOG, musi ustanowić reprezentanta mieszkającego w Hiszpanii, który będzie reprezentował go przed hiszpańską administracją skarbową.

• .Dodatkowe dokumenty w zależności od darowizny: W przypadku przekazania udziałów w spółkach nierejestrowanych na giełdzie: Certyfikat zarządu spółki potwierdzający wartość udziałów. 

• W przypadku dokumentów zagranicznych: Każdy dokument musi być opatrzony klauzulą apostille i przetłumaczony na język hiszpański przez tłumacza przysięgłego. 

Zgłoszenie darowizny w Hiszpanii – kluczowe terminy 

Darowizna musi zostać zgłoszona w terminie 30 dni roboczych, liczonych od następnego dnia po dokonaniu aktu darowizny (np. przelewu bankowego lub podpisania aktu notarialnego). 

Należy złożyć:

• Deklarację podatkową za pomocą formularza Modelo 651. 

• Wszelkie wymagane dokumenty, w tym potwierdzenie transferu środków (w przypadku darowizn pieniężnych).

Zwolnienia i progi podatkowe w poszczególnych Wspólnotach Autonomicznych Hiszpanii

Hiszpania, choć posiada ogólne przepisy dotyczące podatku od darowizn, pozwala wspólnotom autonomicznym na wprowadzenie własnych regulacji, które znacznie różnią się w zależności od regionu. Każda ze wspólnot ustala indywidualne stawki podatkowe, ulgi oraz progi kwotowe, co sprawia, że wysokość zobowiązania podatkowego może się znacznie różnić w zależności od miejsca zamieszkania obdarowanego. 

Andaluzja – korzystne ulgi dla rodziny

Wspólnota Autonomiczna Andaluzji oferuje jedne z najkorzystniejszych warunków opodatkowania darowizn w obrębie najbliższej rodziny. Przepisy przewidują bowiem wyjątkową ulgę wynoszącą 99% podstawy opodatkowania w przypadku darowizn, które są przekazywane przez rodziców lub dziadków na rzecz dzieci lub wnuków. Ulga ta dotyczy darowizn w formie gotówki przeznaczonych na zakup pierwszego mieszkania przez obdarowanego. Aby skorzystać z tej ulgi, obdarowany musi spełniać określone warunki, takie jak bycie osobą młodszą niż 35 lat, a także przeznaczenie całej darowizny na zakup nieruchomości, która stanie się głównym miejscem zamieszkania obdarowanego. Ponadto, mieszkanie to musi być zlokalizowane w Andaluzji, a obdarowany zobowiązany jest do jego utrzymania przez co najmniej trzy lata od daty zakupu. Ponadto, Andaluzja oferuje również korzystne ulgi w przypadku darowizn nieruchomości przeznaczonych na główne miejsce zamieszkania obdarowanego. W takim przypadku darowizny mogą zostać objęte ulgą w wysokości 99% podstawy opodatkowania, pod warunkiem, że spełnione zostaną podobne wymogi dotyczące przeznaczenia nieruchomości oraz okresu jej użytkowania.

Katalonia – ograniczone ulgi, wyższe stawki 

W Katalonii przepisy podatkowe są mniej korzystne niż w Andaluzji. Stosowane są wyższe stawki podatkowe oraz bardziej restrykcyjne zasady dotyczące ulg. Niemniej jednak, Katalonia przewiduje ulgi dla najbliższej rodziny, które mogą być zastosowane w zależności od stopnia pokrewieństwa. Przykładowo, dzieci, małżonkowie oraz wnuki mogą skorzystać z ulgi wynoszącej 100 000 euro od podstawy opodatkowania. Dodatkowo, w przypadku dzieci poniżej 21. roku życia, przewidziana jest możliwość zwiększenia tej kwoty o 12 000 euro za każdy rok życia poniżej 21. roku życia. Ponadto, Katalonia stosuje szczególne przepisy dotyczące darowizn nieruchomości przeznaczonych na główne miejsce zamieszkania obdarowanego. W takich przypadkach możliwe jest skorzystanie z ulgi wynoszącej 95% wartości nieruchomości, pod warunkiem, że jej cena nie przekroczy 500 000 euro. 

Wspólnota Walencji - Costa Blanca

Wspólnota Walencji, podobnie jak Andaluzja, oferuje atrakcyjne ulgi podatkowe w przypadku darowizn przekazywanych najbliższym członkom rodziny. W tym regionie również przewidziana jest ulga w wysokości 99% podstawy opodatkowania dla darowizn pieniężnych przeznaczonych na zakup nieruchomości, które będą pełnić funkcję głównego miejsca zamieszkania obdarowanego. Korzystne ulgi obejmują także darowizny przekazywane dzieciom oraz małżonkom, w których przypadku wysokość zwolnienia wynosi 100 000 euro. W przypadku darowizn przekazywanych wnukom lub dalszym krewnym możliwe jest uzyskanie ulg w wysokości 156 000 euro. Warto dodać, że Walencja oferuje także ulgi dla osób przekazujących darowizny przeznaczone na działalność gospodarczą lub rozwój przedsiębiorstwa. Takie darowizny mogą zostać objęte ulgą wynoszącą 99% wartości darowizny, pod warunkiem, że spełnione zostaną określone kryteria dotyczące przeznaczenia środków na cel inwestycyjny. 

Darowizna od bliskich z Polski, zwłaszcza w przypadku dóbr znajdujących się w Hiszpanii, wiąże się z licznymi obowiązkami prawnymi i podatkowymi. Aby uniknąć błędów formalnych oraz zapewnić zgodność z hiszpańskimi przepisami, warto skonsultować się z prawnikiem posiadającym doświadczenie w hiszpańskim prawie podatkowym. Profesjonalne wsparcie pomoże Ci nie tylko zminimalizować obciążenia fiskalne, ale również uniknąć problemów prawnych.